Obavještavamo vas da će dr Rajna Šarenac, specijalista ginekologije i akušerstva, ordinirati na Odjeljenju za ginekologiju i akušerstvo JZU Bolnica Trebinje od 23.01.2021. do 28.01.2021.godine.
Sve informacije možete dobiti na telefon broj 059/274-113.
„Bolje spriječiti nego liječiti – redovnom kontrolom pobijedićemo karcinom grlića materice” slogan je 15. Evropske nedjelje prevencije raka grlića materice, koja se obilježava od 18. do 24. januara, u cilju podizanja svijesti o ovoj bolesti i načinima prevencije.
„U 2020. godini u Službu za onkologiju, JZU Bolnica Trebinje, su se javile četiri naše sugrađanke sa karcinomom grlića materice. Dvije su bolest otkrile na redovnom ginekološkom pregledu i uspješno su izliječene operacijom. Kod jedne gospođe bolest se proširila na okolne strukture, pa nije bilo moguće sprovesti operativno liječenje i upućena je na konkomitantnu hemoradioterapiju u KC Banja Luka. Nažalost jedna mlada sugrađnaka je preminula u prošloj godini od ove bolesti.“- kazao nam je dr Mirko Kolak, spec. internista- onkolog.
Kako navodi dr Kolak, karcinom grlića materice je drugi malignitet po učestalosti kod žena (17.8 na 100.000 stanovnika) u zemljama koje nemaju skrining za ovu bolest. Smrtnost u tim zemljama je 9.8 na 100.000 stanovnika. Nažalost naša država je na neslavnom mjestu na toj ljestvici, a Srbija se još uvjek karakteriše mortalitetom koji je na vrhu ljestvice. U svijetu se 89% novih slučajeva registruje u zemljama u razvoju, jer je skrining smanjio incidencu ove bolesti do 4.4 slučaja na 100.000 stanovnika u razvijenim zemljama.
Pitali smo šta je, uopšte, rak grlića materice i šta treba da znamo o njemu?
Rak grlića materice je najozbiljnija komplikacija infekcije humanim papiloma virusom (HPV). Najjači onkogeni potencijal (potencijal da izazove rak grlića materice) imaju tipovi 16 i 18 HPV-a. Virus ometa reparaciju proteina p53 i Rb na kontrolnim tačkama ćelijskog ciklusa, favorizujući genetske greške i dovodeći do maligne transformacije. Dobra osobina raka grlića materice je što se razvija u dugom vremenskom periodu. Potrebno je 5 i više godina od pojave prvih prekanceroznih promjena do nastanka raka. Ova činjenica omogućava ginekologu da otkrije promjenu u ranom stadijumu, prije nego što je ona postanla invazivna i prije nego što se počela širiti.
Rani stadijum bolesti se liječi hirurški, lokalno uznapredovala bolest (stadijum IIA – IVA) se liječi radioterapijom i hemoterapijom, koja je okosnica liječenja i metastatske bolesti.
Saznali smo i koji su to najčešći faktori rizika.
Najznačajniji faktor rizika za ovu bolest jeste upravo infekcija humanim papiloma virusom i ponašanje koje prediponira njen nastanak (rani početak seksualnog života i veći broj sekalnih partnera). Činjenica je da većina žena (99.7%) sa rakom grlića materice ima ovu infekciju. Pušenje je važan faktor rizika za razvoj ove bolesti, a rizik raste sa intezitetom navika konzumiranja duvana. Bolest se češće javlja u populaciji sa nižim životnim standardom i lošim uslovima života, nižim stepenom obrazovnja i lošom zdravstvenom zaštitom.
Koje osobe su pod povećanim rizikom od oboljenja?
To su žene koje su rano stupile u seksualne ondose, koje su imale više partnera i čiji su partneri takođe imali mnogobrojne partnerke. Takođe, to su žene koje su imale druge seksualno prenosive bolesti (Herpes, Chlamydia). U rizičnu grupu spadaju i žene koje su ranije imale karcinom ili prekancerozne lezije, žene lošeg imuniteta, pušači i žene koje koriste oralne kontraceptive.
Kako se može smanjiti rizik od nastanka?
Smanjenje incidence cervikalnog karcinoma tokom poslednjih decenija je povezano sa skrining programima koji rano detektuju karcinom i prekusorske lezije. Skrining metode su Papanicolau test (citološki pregled) i testiranje na visokorizične tipove HPV-a. HPV testiranje je efikasnije od citologije i povećava broj preporuka za kolposkopiju, što dovodi do ranije dijagnoze.Vakcinacija je takođe novi način prevencije.
Adenokarcinomi grlića materice čine 20 do 25% cerivkalnih karcinoma i oni se teže otkrivaju skrining programom.
Dr Kolak je objasnio i zašto su važni preventivni pregledi i šta oni podrazumijevaju:
...stvaranje navike da se redovno odlazi kod ginekologa (jednom godišnje), bez obzira da li postoje neke tegobe i da se tom prilikom uradi i Papanicolau test je najsigurniji način da se ova bolest otkrije na vrijeme. Papaniolau test je jednostavna i bezbolna metoda kojom se pregledaju ćelije dobijene brisom sa grlića. Test je najbolje uraditi 10 do20 dana nakon početka mensturacije. Par dana pred pregled ne treba koristiti vaginalete, lokalne kontraceptive, a dan pred pregled poželjno se uzdržavati od seksualnog odnosa. Normalan nalaz označen je grupom I i II. Grupa III može ukazati na upalu, ali i na prekancerozu, a grupe IV i V ukazuju na prisustvo ćelija raka u brisu.
Da li se rak grlića materice može spriječiti?
Ovo je apsolutno preventabilna bolest kroz skrining program i program vakcinacije tinejdžerki koje nisu stupile u seksualne odnose. Na žalost u našoj državi ne postoji organizovan skrining program niti je dostupna vakcina.
Ovim putem upućujemo apel svim ženama da jedan dan u godini odvoje za kontrolni ginekološki pregled.
Obavještavamo vas da prim. dr Srdan Lugonja, specijalista ginekologije i akušerstva, nastavlja sa radom na Odjeljenju za ginekologiju i akušerstvo JZU Bolnica Trebinje i vršiće ambulantne preglede.
Sve informacije možete dobiti na telefon broj 059/274-113.
Obavještavamo vas da će dr Bojana Đurić- Perušinović, specijalista ginekologije i akušerstva, ordinirati na Odjeljenju za ginekologiju i akušerstvo JZU Bolnica Trebinje od 16. 1. 2021. do 22. 1. 2021.godine.
Sve informacije možete dobiti na telefon broj 059-274-113.
Obavještavamo vas da će u hiruruškoj ambulanti, Odjeljenja za hirurgiju sa ortopedijom JZU Bolnica Trebinje, dana 21. 1. 2021. godine, Knežević dr Aleksandar, specijalista neurohirurg obavljati specijalističke preglede. Cijena pregleda iznosi 40 KM. Za pregled nije potrebna uputnica porodičnog ljekara. Sve informacije možete dobiti na telefon broj 059-223-755.
Veoma smo zahvalni Coca-Coli u Bosni i Hercegovini na donaciji koju su nam uručili i koja je od velikog značaja za pomoć i podršku života prijevremeno rođenih beba.